تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی یکی از دغدغه های مهم خریداران محصولات چرمی است. این تشخیص کار خیلی سختی نیست. کافی است نکات و ترفندهایی که در این مورد وجود دارد را یاد بگیرید. چرم از گذشته تا به امروز برای تولید انواع کیف، کفش، کمربند، کت و …. استفاده شده است. چون چرم را از پوست دباغی شده حیوانات می سازند، معمولاً دوام، کیفیت و عمر بالایی دارد و از نظر قیمتی نیز گران است.

به همین علت اقشاری از جامعه قدرت خرید و استفاده از آن را ندارند. در نتیجه نوعی از چرم که به چرم مصنوعی معروف است و شباهت زیادی به چرم طبیعی دارد، تولید و روانه بازار شده است. البته دلیل دیگری که برای تولید چرم مصنوعی ذکر می شود، حفاظت از محیط زیست است که به نظر می رسد با ضرری که پلاستیک موجود در چرم مصنوعی به طبیعت می زند، دلیل درستی نیست.

شباهت زیاد بین چرم طبیعی و مصنوعی موجب شده تا افراد هنگام خرید چرم سردرگم شوند و در نهایت هم از خرید خود راضی نباشند. حتی گاهی ممکن است چرم مصنوعی را به قیمت چرم طبیعی خریداری کنند. این کلاهی است که  سر اکثر خریداران می رود. در این مطلب قصد داریم روشهای تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی را ذکر کنیم.

تفاوت چرم طبیعی و مصنوعی

برای تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی، ابتدا باید با چرم طبیعی و مصنوعی و نحوه تولید آنها آشنا شویم.

چرم طبیعی

چرم طبیعی محصولی منعطف و بادوام است که با زدودن موی حیوانات و دباغی پوست آن‌ها تولید می‌شود. دباغی عملی است که به کمک آن، پوست حیوان را که یک ماده قابل فساد است، به محصولی منعطف با طول عمر زیاد تبدیل می‌کنند.

چرم طبیعی به سه دسته سبک، سنگین و نیمه سنگین تقسیم می‌شود.

چرم طبیعی سنگین

این نوع چرم با کیفیت و مرغوب تر از سایر چرم ها است و مقاومت بسیار بالایی در مقابل ساییدگی دارد. همچنین زیبا و با ظرافت است. در نتیجه بهترین انتخاب برای ساخت زیره کفش، رویه کفش، کیف چرم و دیگر محصولات چرمی است. چرم سنگین را عمدتاً از پوست حیواناتی مانند گوساله، شتر، گاو، کوسه و … می سازند.

چرم طبیعی نیمه سنگین

چرم طبیعی نیمه سنگین را در ساخت محصولاتی که ظریف بوده و نیاز به تزیین دارند، استفاده می‌کنند. این چرم در مقایسه با چرم سنگین کمیاب تر بوده و از پوست حیواناتی مانند شترمرغ، مار و کروکودیل تهیه می شود.

چرم طبیعی سبک

همان‌طور که از نامش مشخص است وزن سبکی دارد و از پوست حیواناتی مانند بز، بره، بزغاله و گوسفند ساخته می‌شود. چرم سبک مرغوب به علت ظرافت و نازک بودنش در ساخت دستکش و کت چرم کاربرد دارد. از نوع بی کیفیت این چرم برای آستر کیف، کفش و لباس چرم استفاده می کنند.

چرم مصنوعی

چرم مصنوعی را از محصولات شیمیایی و پلیمری مانند پلی اورتان یا PVC می سازند. در حقیقت با دو روش‌ تر و خشک و تحت شرایط خاص چرم مصنوعی تولید می‌شود. از این چرم مصنوعی به علت اینکه در مقایسه با چرم طبیعی ارزان است، بیشتر برای تولید مبلمان، ساک ورزشی، کیف و کفش استفاده می کنند.

نحوه تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی

برای اینکه در تشخیص چرم طبیعی از چرم مصنوعی دچار اشتباه نشوید، نکات و راهکارهایی که در ادامه آمده است را بررسی کنید. از چند روش مختلف استفاده کنید تا تشخیص شما با دقت بیشتری همراه باشد.

نرم و منعطف بودن چرم طبیعی

چرم طبیعی کاملا نرم و لطیف است و به راحتی در هر جهتی می‌توان آن را خم کرد. اما چرم مصنوعی سفت، سخت و خشن است و اثر تا شدن روی آن باقی می ماند. بنابراین چنانچه سطح چرم یا محصول چرمی زیاد است می توانید با تا کردن بخشی از آن متوجه این تفاوت شوید.

ناهمسانی چرم طبیعی

تکراریی و یکنواخت نبودن سطح چرم یکی از راهای تشخیص چرم طبیعی واز مصنوعی است. از آنجایی که چرم طبیعی از پوست حیوانات ساخته شده است، سطح آن ناهموار و گاهی حتی چروکیده هست. در حالی که چرم مصنوعی (صنعتی) به کمک دستگاه ساخته شده و سطح هموار و کاملاً یکنواختی دارد. البته به دلیل چاپ روی چرم یا طرح هایی مانند فلوتر، کروکو و … که بر روی هر دو نوع چرم پیاده می شود، ممکن است تشخیص چرم و بافت اصلی آنها از یکدیگر سخت باشد.

بوییدن چرم

به دلیل اینکه چرم طبیعی از پوست حیوانات تولید می‌شود، چرم بوی خاصی می دهد. اما چرم مصنوعی بوی پلاستیک می دهد. البته میزان بو در چرم طبیعی به نوع دباغی و فرآیند تولید چرم بستگی دارد و ممکن است سعی در کاهش بوی آن سبب کاهش بوی نهایی چرم طبیعی شود. به همین جهت این تکنیک تشخیص چرم برای کسانی جواب می دهد که شامه آنها بوی چرم را می شناسد و در حالت عادی باید از این تکنیک در کنار سایر راهکارها استفاده کرد.

توجه به آستر یا داخل چرم

تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی به کمک آستر داخل چرم نیز ممکن است. اگر چرم طبیعی را پشت و رو کرده و قسمت داخلی آن را نگاه کنید ظاهر پرزدار آن توجه شما را جلب می کند. در چرم مصنوعی از نخ برای دوخت آستری آن استفاده می شود. اگر آستری محصولی که قصد خرید آن را دارید با پارچه پوشیده شده و امکان دیدن آن وجود ندارد به لبه‌های چرم دقت کرده و پرزها را پیدا کنید. این تکنیک یکی از روشهای دیگر تشخیص چرم طبیعی است.

حرارت دادن چرم

از قدیم یک فرضیه برای چرم طبیعی در ذهن خریداران شکل گرفته که چرم طبیعی نمی سوزد. هر چند که این موضوع صحت ندارد و آتش از پس چرم بر می آید، اما نوع سوختن چرم طبیعی و مصنوعی با یکدیگر تفاوت فاحشی دارد که خود این موضوع به عنوان یک روش دیگر از تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی می تواند کاربرد داشته باشد.

چرم مصنوعی چون دارای پلاستیک است، اگر در مقابل حرارت قرار گیرد به راحتی سوخته، سریع جمع می شود و بوی زننده و خاصی دارد. دود متصاعد شده از چرم مصنوعی نیز سیاه رنگ است. اما چرم طبیعی در مقابل سوختن مقاوم تر است، دیرتر جمع شده و میزان جمع شوندگی آن کم است. بوی موی سوخته از آن به مشام می‌رسد و دودی که از آن بلند می‌شود، به رنگ سفید است و در نهایت خاکستر نرمی به جا می گذارد. البته این تکنیک را احتمالاً برای حرید محصولات چرمی ناکارآمد است اما برای خرید چرم خام می توان از آن استفاده کرد.

مرطوب نمودن چرم

یکی دیگر از راه های تشخیص چرم طبیعی و مصنوعی، استفاده از آب است. چند قطره آب روی چرم ریخته و کمی منتظر باشید. اگر چرم، آب را به راحتی جذب کرد، چرم طبیعی است. اما اگر قطرت آب روی چرم باقی ماند و داخل آن نفوذ نکرد از نوع مصنوعی است. البته به این نکته توجه داشته باشید که اگر چرم طبیعی خیلی در برابر آب قرار گیرد، به مرور زمان چروک شده و گاهی روی آن لکه ایجاد می شود. بنابراین این آزمایش را با تعداد قطره کم و روی سطح محدود و در دید کمتر محصول اجرا نمایید.

توجه به قیمت چرم طبیعی

چرم طبیعی به جهت تولید کمتر، مواد اولیه گران تر و فرآیند هزینه بری که دارد، قیمت بالاتری نسبت به چرم مصنوعی دارد. از طرفی کیفیت چرم طبیعی بهتر، دوام آن بیشتر و مرغوبیت آن بالاتر است. اما ملاک قیمت با توجه به بازار فعلی ایران ملاک خوبی نیست. چون ممکن است چرم مصنوعی را با قیمت چرم طبیعی به خریدار بفروشند. بنابراین این فاکتور صرفاً دلیل گران تر بودن چرم طبیعی را بازگو کرد و ملاک شما برای تشخیص چرم نباشد.

بررسی حفره های سطح چرم

چرم طبیعی از پوست حیوانات تهیه می شود که روی پوست آنها مو است. اگر چه در حین دباغی موها زدوده می شوند اما جای آنها همچنان روی چرم مشخص است. در بعضی از چرم ها با چشم به آسانی نمی توان جای مو را دید ولی اگر چرم را کاملاً به چشمانتان نزدیک کرده یا از ذره‌بین استفاده کنید به راحتی می‌توان چرم اصل را از غیر اصل تشخیص داد.

تا زدن چرم

اگر چرم طبیعی را تا کنید بعد از باز شدن، اثر تا شدن روی چرم باقی می ماند حتی اگر ناخن خود را روی آن بکشید، رد ناخن نیز باقی می ماند. این در حالی است که در چرم مصنوعی رد ناخن و یا تا شدن چرم روی پوست دیده نخواهد شد.

سوراخ نشدن چرم طبیعی

یکی از روشهای تشخیص چرم طبیعی سوراخ نشدن است. در واقع چرم طبیعی در برابر اشیاء نوک تیز مانند سوزن مقاوم بوده و به راحتی سوراخ نمی شود. تنها روش سوراخ کردن چرم استفاده از سمبه است که باید با چکش به آن ضربه زد تا بتوان چرم را سوراخ نمود.

توجه به بافت چرم

به قسمتهای بریده شده چرم دقت کنید. اگر بافت آن متراکم و غیر تکراری باشد، گویای طبیعی بودن آن است در حالی که چرم مصنوعی بافت پلاستیکی و یک شکل دارد.

انعکاس نور

یکی دیگر از روشهای تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی، انعکاس نور از سطح آن است که هنگام خرید چرم به کمک شما می آید. نور یک چراغ کوچک را به چرم بتابانید اگر انعکاس نور به یک اندازه بود یعنی چرم مصنوعی است، اما در چرم طبیعی انعکاس نور یک اندازه نبوده و در برخی نقاط، نور براق و در برخی دیگر مات است.

گرم بودن چرم

در اینجا حس لامسه به کمک شما می آید. به این معنی که چرم را لمس کنید اگر گرمای آن را حس کردید، طبیعی بودن چرم را می رساند. اما چرم مصنوعی سرد بوده و حس خوشایندی را منتقل نمی کند. البته این روش مستلزم این است که شما قبلاً به دفعات حس گرمی چرم طبیعی را تجربه کرده باشید.

وزن کردن چرم

تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی را می توان به کمک وزن آن انجام داد. چرم طبیعی نسبت به چرم مصنوعی سنگین تر است. در میان چرمهای طبیعی، چرم بز، وزن کمتری دارد اما همین چرم بز نیز در مقایسه با چرم مصنوعی از وزن بالاتری برخوردار است.

شناسنامه دار بودن چرم

چرم های طبیعی ایرانی و خارجی را به صورت شناسنامه دار تولید می کنند. روی مشخصات آنها، نوع چرم، پرداخت چرم، کشور سازنده، اندازه و وزن آنها درج شده است. اگرچه این امر نیز نمی تواند چرم بودن محصول را تضمین کند.

سخن پایانی

تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی به شما کمک می‌کند هنگام خرید دچار اشتباه نشده و بتوانید خرید قابل قبول و باکیفیتی داشته باشید. یک کالای ساخته شده از چرم طبیعی بادوام، زیبا و منعطف است و با گذشت زمان از شیک بودن آن کم نمی‌شود. این که چرم مصنوعی را خریداری کنید و بهای چرم طبیعی را بپردازید قطعا ناراحت کننده است. امیدواریم با خواندن این مطلب و آشنایی با نحوه تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی هنگام خرید محصولات چرمی دچار مشکل نشوید.